ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԼՈՒՐԵՐԸ`
ՀԱՅԱՍՏԱՆՅԱՆ ՄԵԴԻԱՅՈՒՄ
Նախագծի հեղինակ` Լիլի Միքայելյան
Նախագծի ղեկավար` Դավիթ Մուրադյան
Նախագծի ղեկավար` Դավիթ Մուրադյան
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԼՈՒՐԵՐ
Տեղեկատվության դարաշրջանում լրագրողական դաշտի ամենազգայուն և մարտահրավերներով լի ոլորտներից է միջազգային լուրերի և իրադարձությունների լուսաբանումը։ Միջազգային լուրերի լուսաբանումը ենթադրում է ոչ միայն օպերատիվություն և փաստարկվածություն, այլև պատասխանատվություն։ Հայաստանը, որպես տեղեկատվության ստացող երկիր, մեծապես կախված է արտասահմանյան մեդիա ռեսուրսներից:
Կախված են մեծապես՝ հաշվի առնելով վերոնշյալ ոլորտային վակուումը: Շատ քիչ լրատվամիջոցներ ունեն տեղերում թղթակիցներ/կապեր, ուստի ստիպված են հետևել միջազգային ԶԼՄ-ների աշխատանքին: Հայաստանում սահմանափակ է նաև փորձագիտական բազան, ուստի մեր լրագրողները հղում են կատարում միջազգային լրատվամիջոցների հեղինակային նյութերում տեղ գտած վերլուծական կարծիքներին։
Կան թե՛ դրական, թե՛ բացասական կողմեր: Բացասական կողմերից է այն, որ հնարավորություն չի ստեղծվում ինքնուրույն ծանոթանալու իրավիճակին՝ ամբողջ ծավալով, լրագրողը ստիպված է սահմանափակվել այս կամ այն լրատվամիջոցի տեսանկյունով, ինչի հետևանքով մեծ է կողմնակալ լուսաբանման հավանականությունը:
Կան թե՛ դրական, թե՛ բացասական կողմեր: Բացասական կողմերից է այն, որ հնարավորություն չի ստեղծվում ինքնուրույն ծանոթանալու իրավիճակին՝ ամբողջ ծավալով, լրագրողը ստիպված է սահմանափակվել այս կամ այն լրատվամիջոցի տեսանկյունով, ինչի հետևանքով մեծ է կողմնակալ լուսաբանման հավանականությունը:
Դիանա Գասպարյան
Հանրային հեռուստաընկերության միջազգային լուրերի մեկնաբան- լրագրող
Նկարը` Դ. Գասպարյանի ֆեյսբուքյան էջից
Նկարը` Դ. Գասպարյանի ֆեյսբուքյան էջից
ՈՐՔԱՆՈ՞Վ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆՅԱՆ ՄԵԴԻԱՆ ԿԱԽՎԱԾ ԱՐՏԱՍԱՀՄԱՆՅԱՆ ՄԵԴԻԱ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐԻՑ
Հայաստանյան մեդիան միջազգային լուրերի լուսաբանման գործընթացում զգալիորեն կախված է միջազգային մեդիայից՝ ինչպես բովանդակային, այնպես էլ աղբյուրային տեսանկյունից։ Սա պայմանավորված է մի շարք գործոններով, որոնցից հիմնականն է տեղական մեդիա ռեսուրսների սահմանափակ կարողությունները՝ օպերատիվորեն և անմիջականորեն լուսաբանելու արտասահմանյան իրադարձությունները։ Հայաստանի լրատվամիջոցները հաճախ ապավինում են համաշխարհային հեղինակավոր մեդիա հարթակներին՝ ինչպիսիք են BBC-ն, Reuters-ը, Deutsche Welle-ն և այլք՝ վերջիններիս հաղորդած տեղեկատվությունը վերարտադրելով կամ վերաշարադրելով։
Բացի այդ, միջազգային մեդիայի օրակարգը մեծապես ձևավորում է նաև հայաստանյան մեդիայի ուշադրության կենտրոնում հայտնվող թեմաները։ Այս համատեքստում կարևորվում է նաև տեղեկատվության վերլուծական մշակումն ու ազգային շահերին համահունչ ներկայացումը, ինչը, սակայն, միշտ չէ, որ հավասարաչափ է իրականանում։
Sputnik Armenia-ի հաղորդավար Արման Աբովյանի հետ զրույցում նա մանրամասնեց այն չափանիշները, որոնցով մեդիա հարթակն ընտրում է միջազգային լուրերի իր աղբյուրները:
Բացի այդ, միջազգային մեդիայի օրակարգը մեծապես ձևավորում է նաև հայաստանյան մեդիայի ուշադրության կենտրոնում հայտնվող թեմաները։ Այս համատեքստում կարևորվում է նաև տեղեկատվության վերլուծական մշակումն ու ազգային շահերին համահունչ ներկայացումը, ինչը, սակայն, միշտ չէ, որ հավասարաչափ է իրականանում։
Sputnik Armenia-ի հաղորդավար Արման Աբովյանի հետ զրույցում նա մանրամասնեց այն չափանիշները, որոնցով մեդիա հարթակն ընտրում է միջազգային լուրերի իր աղբյուրները:
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԼՈՒՐԵՐԻ ԼՈՒՍԱԲԱՆՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՅԱՆ ԵՎ ՍՓՅՈՒՌՔԻ ՄԱՄՈՒԼՈՒՄ
Կատարած ուսումնասիրությունների և վերլուծությունների արդյունքում, պարզ դարձավ, որ որոշ հայկական լրատվամիջոցներ, ինչպիսիք են` «Հետք»-ը, CivilNet-ը, ինչպես նաև armnews.am-ը և news.am-ը, իրենց հրապարակումներում հաճախ թարգմանում կամ վերաշարադրում են միջազգային մեդիայի նյութերը։ Սա առավելապես նկատելի է այն դեպքում, երբ նյութերը վերաբերում են աշխարհաքաղաքական զարգացումներին, տարածաշրջանային հակամարտություններին կամ միջազգային դիվանագիտությանը։ Միջազգային լրահոսը հաճախ վերցվում է հեղինակավոր աղբյուրներից, ինչպիսիք են CNN-ը, BBC-ն, Al Jazeera-ն, ինչպես նաև Reuters-ը և AFP-ն։ Որոշ լրատվամիջոցներ անդրադառնում են սփյուռքահայ մամուլում հրատարակված վերլուծություններին, ինչպես օրինակ՝ «California Courier»-ի հոդվածները։ Այս երևույթը վկայում է այն մասին, որ հայկական մեդիան դեռևս մեծապես կախված է միջազգային աղբյուրներից՝ վերջիններիս մատուցած տեղեկությունները վերամշակելով և տեղայնացված տարբերակով ներկայացնելով հայ ընթերցողին։
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ-ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԼՈՒՍԱԲԱՆՈՒՄԸ
Միջազգային-մշակութային իրադարձությունների լուսաբանումը հայաստանյան մեդիայում լուսաբանվում է հետևյալ սկզբունքով՝ առավելապես կախված տվյալ իրադարձության հանրային հետաքրքրության աստիճանից և մասնակցության հայկական տարրից։ Այս թեմատիկայով նյութերը հաճախ ներկայացվում են արտասահմանյան աղբյուրների համառոտ վերաշարադրմամբ կամ պաշտոնական տեղեկատվության թարգմանությամբ։ Հայկական մեդիայի ուշադրության կենտրոնում հիմնականում հայտնվում են այն մշակութային միջոցառումները, որոնցում ընդգրկված են հայ ներկայացուցիչներ, կամ որոնք տեղի են ունենում հայկական համայնքներ ունեցող երկրներում։ Միևնույն ժամանակ, համաշխարհային նշանակություն ունեցող մշակութային իրադարձությունները՝ օրինակ Կաննի կինոփառատոնը, Վենետիկի բիենալեն կամ Նոբելյան մրցանակաբաշխությունը, լուսաբանվում են համեստ ծավալով, առանց խորքային վերլուծության կամ մշակութաբանական դիտարկումների։
Այս թեմայի շուրջ զրուցել ենք «Բարև Երկիր» հաղորդման հաղորդավարուհի Դիանա Պողոսյանի հետ։
Այս թեմայի շուրջ զրուցել ենք «Բարև Երկիր» հաղորդման հաղորդավարուհի Դիանա Պողոսյանի հետ։