Համար 259 և 261
Աբովյան-Երևան երթուղին
Նախագծի հեղինակ՝ Էլեն Մինասյան
Նախագծի ղեկավար՝ Նարեկ Ալեքսանյան
Տրանսպորտը ժամանակակից հասարակության կենսագործունեության առանցքային տարրերից է։ Այն ոչ միայն փոխադրում է մարդկանց մի կետից մյուսը, այլև միջավայր է, որտեղ ձևավորվում են սոցիալական փոխհարաբերություններ, հարմարվողականության մեխանիզմներ և երբեմն՝ լարվածություն։ Հայաստանի քաղաքային և միջքաղաքային տրանսպորտը երկար տարիներ գտնվել է բարեփոխումների անհրաժեշտության ներքո։
Խնդիրները հայտնի են, խոստումները՝ նույնպես։ Փորձել ենք հասկանալ՝ ինչ փուլում ենք հիմա, և ինչ նոր լուծումներ են առաջարկվում խնդիրը շտկելու համար։
Այս համատեքստում առանձնահատուկ կարևորություն ունի Աբովյան-Երևան երթուղին՝ որպես ամենօրյա հազարավոր մարդկանց տեղաշարժ ապահովող ուղղություն։
Խնդիրները հայտնի են, խոստումները՝ նույնպես։ Փորձել ենք հասկանալ՝ ինչ փուլում ենք հիմա, և ինչ նոր լուծումներ են առաջարկվում խնդիրը շտկելու համար։
Այս համատեքստում առանձնահատուկ կարևորություն ունի Աբովյան-Երևան երթուղին՝ որպես ամենօրյա հազարավոր մարդկանց տեղաշարժ ապահովող ուղղություն։
Թիվ 259 և 261 երթուղիները Աբովյանի բնակիչների հիմնական կապն են մայրաքաղաքի հետ։ Սակայն տարիներ շարունակ ուղևորները բախվում են միևնույն խնդիրներին՝ անկանոն գրաֆիկ, տեխնիկապես ոչ այդքան լավ վիճակում գտնվող ավտոբուսներ, սահմանափակ նստատեղեր և մեծ հերթեր։ Երթուղու վիճակը արտացոլում է միջքաղաքային հասարակական տրանսպորտի խնդիրները։
Թվային տեխնոլոգիաների զարգացմամբ Երևանում արդեն գործում է հանրային տրանսպորտի էլեկտրոնային վճարման համակարգ։ Ուղևորները կարող են վճարել անկանխիկ ՝ քարտերով կամ հավելվածների միջոցով։ Իսկ Աբովյանի քաղաքային երթուղիներում դեռ գործում է միայն կանխիկ վճարման եղանակը։ Էլեկտրոնային տարբերակ դեռևս հասանելի չէ, և ուղևորները վճարումներ կատարում են ուղիղ վարորդին։ Սա պայմանավորում է որոշակի օրինաչափություններ ինչպես ուղևորների, այնպես էլ վարորդների առօրյայում, և ստեղծում է միջավայր, որտեղ թվային լուծումները դեռ չեն կիրառվում։
Գնացուցակի փոփոխված տարբերակը 2025թ․ մարտի 1-ի դրությամբ
Տրանսպորտի թվայնացում․ առաջին քայլերը
Աբովյանի բնակիչների համար Երևան հասնելը հաճախ ուղեկցվում է երկար սպասումով և անկանոն երթուղիներով։ Սակայն վերջին շրջանում մի նոր գործիք է հայտնվել, որը կարող է փոխել այս իրավիճակը։
Այս հղմամբ հասանելի է ավտոբուսների իրական ժամանակում տեղորոշման համակարգը, որը թույլ է տալիս ուղևորներին տեսնել ավտոբուսների ընթացքը և մոտավոր ժամանումը կանգառներ։
Այս համակարգը հիմնված է Wialon Nimbus հարթակի վրա, որը մշակել է բելառուսական Gurtam ընկերությունը։ Հայաստանում այս տեխնոլոգիան ներդրվել է ArmGPS ընկերության միջոցով, որը զբաղվում է տրանսպորտային մոնիթորինգի և կառավարման լուծումներով։
Այս հղմամբ հասանելի է ավտոբուսների իրական ժամանակում տեղորոշման համակարգը, որը թույլ է տալիս ուղևորներին տեսնել ավտոբուսների ընթացքը և մոտավոր ժամանումը կանգառներ։
Այս համակարգը հիմնված է Wialon Nimbus հարթակի վրա, որը մշակել է բելառուսական Gurtam ընկերությունը։ Հայաստանում այս տեխնոլոգիան ներդրվել է ArmGPS ընկերության միջոցով, որը զբաղվում է տրանսպորտային մոնիթորինգի և կառավարման լուծումներով։
Ինչպե՞ս օգտվել կայքից
Wialon Nimbus-ը հնարավորություն է տալիս՝
- Ստեղծել և խմբագրել երթուղիներ ու կանգառներ։
- Հետևել ավտոբուսների շարժին իրական ժամանակում։
- Ստանալ ծանուցումներ ուշացումների կամ երթուղուց շեղումների դեպքում։
- Վերլուծել երթուղիների արդյունավետությունը և ուղևորահոսքը։
Այս համակարգը հատկապես օգտակար է ուղևորների համար, որոնք ցանկանում են պլանավորել իրենց ճանապարհը՝ իմանալով ավտոբուսի մոտավոր ժամանումը։ Բացի այդ, այն օգնում է տրանսպորտային կազմակերպություններին բարելավել ծառայությունների որակը՝ հիմնվելով իրական ժամանակում ստացված տվյալների վրա։
Այսպիսի թվային լուծումները կարևոր քայլ են դեպի ավելի արդյունավետ և հարմարավետ հասարակական տրանսպորտի համակարգ։ Դրանք ոչ միայն նվազեցնում են սպասման ժամանակը, այլև բարձրացնում են ուղևորների վստահությունը տրանսպորտային ծառայությունների նկատմամբ։
Այսպիսի թվային լուծումները կարևոր քայլ են դեպի ավելի արդյունավետ և հարմարավետ հասարակական տրանսպորտի համակարգ։ Դրանք ոչ միայն նվազեցնում են սպասման ժամանակը, այլև բարձրացնում են ուղևորների վստահությունը տրանսպորտային ծառայությունների նկատմամբ։
Մեկ օր Աբովյան-Երևան երթուղու ուղևորի կյանքից
Էռնան 259 համարի երթուղում
Էռնան, Աբովյանում ապրող ուսանողուհի է։ Ամեն օր գնում է Երևան՝ համալսարան, հետո հետ վերադառնում տուն։ Նրա պատմությունը ցուցադրում է միջքաղաքային երթևեկության այն իրականությունը, որը մնացածին հաճախ անտեսանելի է։ Արդեն սովորել է ուշանալուն։ Սովորել է նյարդայնացած դեմքերին ու անհամբեր հայացքներին։
«Ուղղակի սովորել եմ։ Ես էլ եմ մաս դարձել էս իրավիճակին։ Բայց երբ մտածում եմ՝ ինչի պիտի էսպես լինի, պատասխանը չունեմ», – ասում է Էռնան։
«Ուղղակի սովորել եմ։ Ես էլ եմ մաս դարձել էս իրավիճակին։ Բայց երբ մտածում եմ՝ ինչի պիտի էսպես լինի, պատասխանը չունեմ», – ասում է Էռնան։
Ի՞նչ են ասում ուղևորները
2025 թվականին անցկացվել է հարցում ուղևորների շրջանում։ Արդյունքում․
- 🚌 75% դժգոհ է տրանսպորտի ընդհանուր պայմաններից
- 🕓 68% սպասում են ավելի քան 20 րոպե կանգառում
- 🚶♂️ 71% ասում են, որ հազվադեպ է հնարավոր նստել
- 💸 53% ամսական ծախսում են 8000–10000 դրամ միայն այս երթուղու վրա։
Աբովյան-Երևան երթուղին գտնվում է մարզային և միջքաղաքային վերահսկողության տիրույթում։ Սակայն, հաշվի առնելով ուղևորների մեծ հոսքը դեպի մայրաքաղաք, պարբերաբար քննարկվում է Կոտայքի մարզպետարանի և Աբովյանի համայնքապետարանի հետ համագործակցության նոր ձևաչափերի ներդրման հնարավորությունը։
«Քննարկում ենք համագործակցային մեխանիզմների ներդրման հնարավորությունը՝ երթուղու սպասարկումն ավելի արդյունավետ կազմակերպելու նպատակով», - նշում են պատասխանատուները։
Քաղաքային տրանսպորտի ընդհանուր համակարգի բարելավման շրջանակում նախատեսվում է համատեղ ծրագրերի իրականացում՝ երթուղիների ժամկետային վերահսկման, տրանսպորտային միջոցների տեխնիկական վիճակի գնահատման և նոր կառավարման համակարգերի ներդրման ուղղությամբ։
«Նպատակ ունենք ներդնել մեխանիզմներ, որոնք կապահովեն երթուղիների կանոնավոր վերահսկում և տրանսպորտային ծառայությունների որակի բարձրացում», - ընդգծում են ոլորտի պատասխանատուները։
«Քննարկում ենք համագործակցային մեխանիզմների ներդրման հնարավորությունը՝ երթուղու սպասարկումն ավելի արդյունավետ կազմակերպելու նպատակով», - նշում են պատասխանատուները։
Քաղաքային տրանսպորտի ընդհանուր համակարգի բարելավման շրջանակում նախատեսվում է համատեղ ծրագրերի իրականացում՝ երթուղիների ժամկետային վերահսկման, տրանսպորտային միջոցների տեխնիկական վիճակի գնահատման և նոր կառավարման համակարգերի ներդրման ուղղությամբ։
«Նպատակ ունենք ներդնել մեխանիզմներ, որոնք կապահովեն երթուղիների կանոնավոր վերահսկում և տրանսպորտային ծառայությունների որակի բարձրացում», - ընդգծում են ոլորտի պատասխանատուները։
Քարտեզ․ Աբովյան–Երևան երթուղիներ
Հետևիր 259 և 261 ավտոբուսների շարժին, դիտիր կանգառները, ավելացրու կարծիքներ և հարմարեցրու քո ճանապարհորդությունը:
-259- համարի երթուղու վարորդի փորձը
259 համարում ւ վարորդը պատմում է իր ամենօրյա փորձառությունների մասին.
«Ամեն օր սկսում եմ առավոտյան 6-ից։ Ճանապարհին հաճախ լինում են խցանումներ, երբեմն էլ մեքենան կարող է խափանվել։ Մենք աշխատում ենք հերթափոխով ինչպես կարող ենք, առանց բողոքելու, սակայն չես կարող սպասել, որ ամեն ինչ կատարյալ լինի», — նշում է վարորդը։
Սակայն, ըստ նրա, ոչ բոլոր ուղևորներն են հասկանում վարորդների՝ բարդ պայմաններում աշխատելու իրականությունը.
«Մարդիկ հաճախ բողոքում են ճանապարհի վիճակից, խցանումից կամ այլ խնդիրներից։ Բայց նրանք չեն մտածում, որ մենք էլ հաճախ գտնվում ենք նույն դժվար իրավիճակներում։ Տեխնիկական խնդիրները, անսարքությունները, վառելիքի ծախսերը, ճանապարհի վատ վիճակը․ այս ամենը մեր վրա է։ Մեզնից պահանջվում է աշխատել առանց ընդմիջման՝ ոչ թե միայն մեզ համար, այլ նաև ուղևորների հարմարության համար։»
Վարորդը շեշտում է, որ այդ խնդիրները միայն մասնագիտական մարտահրավերներ չեն, այլ բարդանում են նաև հասարակական իրողություններով, որտեղ յուրաքանչյուր կողմ պետք է հասկանա ու հարգի մյուսի աշխատանքը։
«Մենք էլ մարդիկ ենք, ու նույնպես ուզում ենք աշխատել այնպիսի պայմաններում, որտեղ բոլորս կկարողանանք միասին ապահով ու արագ տեղաշարժվել։»
«Ամեն օր սկսում եմ առավոտյան 6-ից։ Ճանապարհին հաճախ լինում են խցանումներ, երբեմն էլ մեքենան կարող է խափանվել։ Մենք աշխատում ենք հերթափոխով ինչպես կարող ենք, առանց բողոքելու, սակայն չես կարող սպասել, որ ամեն ինչ կատարյալ լինի», — նշում է վարորդը։
Սակայն, ըստ նրա, ոչ բոլոր ուղևորներն են հասկանում վարորդների՝ բարդ պայմաններում աշխատելու իրականությունը.
«Մարդիկ հաճախ բողոքում են ճանապարհի վիճակից, խցանումից կամ այլ խնդիրներից։ Բայց նրանք չեն մտածում, որ մենք էլ հաճախ գտնվում ենք նույն դժվար իրավիճակներում։ Տեխնիկական խնդիրները, անսարքությունները, վառելիքի ծախսերը, ճանապարհի վատ վիճակը․ այս ամենը մեր վրա է։ Մեզնից պահանջվում է աշխատել առանց ընդմիջման՝ ոչ թե միայն մեզ համար, այլ նաև ուղևորների հարմարության համար։»
Վարորդը շեշտում է, որ այդ խնդիրները միայն մասնագիտական մարտահրավերներ չեն, այլ բարդանում են նաև հասարակական իրողություններով, որտեղ յուրաքանչյուր կողմ պետք է հասկանա ու հարգի մյուսի աշխատանքը։
«Մենք էլ մարդիկ ենք, ու նույնպես ուզում ենք աշխատել այնպիսի պայմաններում, որտեղ բոլորս կկարողանանք միասին ապահով ու արագ տեղաշարժվել։»
-261- համարի երթուղու վարորդի փորձը
«Ժամանակացույցին հետևելը միշտ չէ, որ հեշտ է, հատկապես երբ սահմանված կանոնները չեն կարողանում բավարարել ուղևորների մեծ քանակը»։
261 համարում վարորդներից մեկը պատմում է, թե ինչպես է ինքը լուծում այս խնդիրները․
«Երբեմն լինում են պահեր, երբ ստիպված ենք լինում բարդ պայմաններում աշխատել՝ հատկապես եթե մեքենան խափանվի կամ ուղևորների թիվը շատ է։ Այնուամենայնիվ, ես չգիտեմ այլ ճանապարհ․ եթե չաշխատես լավ կազմակերպված ու ճիշտ մոտեցումով, ապա ոչինչ չի ստացվի։ Հաճախ գտնում ենք լուծումներ հենց գործող իրավիճակներում․ ամեն կերպ փորձում ենք պահպանել կարգը»,-նշում է նա։
Վարորդը փաստում է, որ ճիշտ կազմակերպված աշխատանքը և ժամանակի պատշաճ կառավարումը շատ կարևոր է, որպեսզի երթուղիները կարողանան արդյունավետ աշխատել։
«Երբ մենք հետևում ենք որոշակի կանոնների և աշխատում ենք կազմակերպված, ամեն ինչ ավելի հարթ է ընթանում։ Բայց երբ այդ կանոնները խախտվում են, տեղի է ունենում հերթափոխերի խափանում, խցանումներ, և դա ազդում է ուղևորների հարմարավետության վրա»,- ասում է նա։
| Փոփոխության հույսը սկսվում է լսելուց Աբովյան-Երևան երթուղու ներկա վիճակը լուռ ճչացող խնդիր է։ Ուղևորները տարիներ շարունակ բախվում են նույն դժվարություններին՝ առանց էական բարեփոխումների։ Տրանսպորտի արդիականացումը պետք է ներառի ոչ միայն տեխնիկական հարցերը, այլ նաև հստակ վերահսկողություն ժամանակացույցի, վարորդների աշխատանքի ու ուղևորների անվտանգության վրա։ |
Քո կարծիքը